Banking & Personal Finance

પૈસા બચાવવાની આદતો જાદુ નથી, પરંતુ શિસ્ત અને શાણપણ સાથે જોડાયેલા નાના પગલાં છે. જો તમે આજથી આ આદતો અપનાવશો, તો આવતીકાલ ફક્ત આર્થિક રીતે જ સારી રહેશે નહીં, પરંતુ માનસિક શાંતિ પણ આપશે. યાદ રાખો, નાની બચત એકસાથે એક મોટું ભવિષ્ય બનાવે છે.

દરેક મોટું સ્વપ્ન નાની આદતો દ્વારા સાકાર થાય છે, અને જ્યારે નાણાકીય સફળતાની વાત આવે છે, ત્યારે બચત એ પહેલું પગલું બની જાય છે. કલ્પના કરો, જો દર મહિને થોડા પૈસા બચાવવામાં આવે, તો થોડા સમયમાં તે નાની બચત મોટી મૂડીમાં ફેરવાઈ શકે છે. બચત એ એક દિવસનું કામ નથી, પરંતુ તે એક એવી આદત છે જે સમય જતાં તમારી નાણાકીય સ્થિતિને મજબૂત બનાવી શકે છે. ઘણીવાર આપણે વિચારીએ છીએ કે જ્યારે આપણે વધુ કમાણી કરીશું ત્યારે બચત કરીશું, પરંતુ સત્ય એ છે કે બચત કમાણીથી નહીં, પરંતુ વિચારથી શરૂ થાય છે. અહીં આપણે પૈસા બચાવવાની 10 આવી સ્માર્ટ ટેવોની ચર્ચા કરીએ છીએ, જો તમે તેને અત્યારથી અપનાવશો, તો તમારું ભવિષ્ય ફક્ત આર્થિક રીતે મજબૂત બનશે જ નહીં, પરંતુ જીવનમાં આત્મવિશ્વાસ અને શાંતિ પણ વધશે. આજથી શરૂઆત કરો, કારણ કે યોગ્ય સમય ક્યારેય આવતો નથી, તે બની જાય છે.

CIBIL સ્કોર, જેને ક્રેડિટ સ્કોર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ત્રણ-અંકનો નંબર છે જે દર્શાવે છે કે તમે તમારી પાછલી લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડ કેટલી વિશ્વાસુતાથી ચૂકવ્યા છે. તેને 300 થી 900 ની વચ્ચે રેટિંગ આપવામાં આવે છે.જો તમે લોન લેવા માંગતા હો અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ માટે અરજી કરી રહ્યા છો, તો સૌ પ્રથમ તમારા CIBIL સ્કોરની તપાસ કરવામાં આવશે. આ ત્રણ-અંકનો સ્કોર તમારા ક્રેડિટ ઇતિહાસ પર આધારિત છે અને નક્કી કરે છે કે તમે આર્થિક રીતે કેટલા વિશ્વસનીય છો. પરંતુ પ્રશ્ન એ છે કે લોન અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ માટે તમારો સ્કોર શું હોવો જોઈએ? તમે તેને મફતમાં પણ ચકાસી શકો છો. અહીં એક વાત જાણો, વારંવાર CIBIL સ્કોર તપાસવાથી તમારા સ્કોર પર કોઈ અસર થતી નથી. ચાલો જાણીએ કે સાચો સ્કોર શું છે, સ્કોર કેવી રીતે બને છે, અને તેને મફતમાં કેવી રીતે અને ક્યાં ચેક કરવો.

જીએસટી દર સુધારાને કારણે સરકારને થોડું નુકસાન થવાની ધારણા છે, પરંતુ તેનાથી સમગ્ર અર્થતંત્રને વેગ મળવાની અપેક્ષા છે. SBIનો અહેવાલ તેને સંતુલિત અને દૂરંદેશીભર્યું પગલું માને છે.

GST કાઉન્સિલ દ્વારા તાજેતરમાં કરવામાં આવેલા સુધારા અને ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (GST) ના દરોમાં ઘટાડાથી સરકારને લગભગ ₹3,700 કરોડનું નજીવું નુકસાન થઈ શકે છે, પરંતુ તેની રાજકોષીય ખાધ પર કોઈ અસર થશે નહીં. સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI) ના તાજેતરના સંશોધન અહેવાલમાં આ વાત કહેવામાં આવી છે. PTI ના એક સમાચાર અનુસાર, અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે GST દરોને તર્કસંગત બનાવવાથી અર્થતંત્રના વપરાશ અને વૃદ્ધિને મજબૂત બનાવવામાં આવશે, જે આ સંભવિત નુકસાનને સંતુલિત કરશે. તે જ સમયે, સરકારનો અંદાજ છે કે દરોમાં આ ફેરફારની કુલ વાર્ષિક રાજકોષીય અસર લગભગ ₹48,000 કરોડ હોઈ શકે છે.

GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં લેવાયેલા આ નિર્ણયથી પ્રીમિયમ ઘટશે, જેના કારણે વેચાણમાં વધારો થશે. આનાથી નાણાકીય સમાવેશને પ્રોત્સાહન મળશે.

દેશના કરોડો લોકો માટે રાહતના સમાચાર છે. કેન્દ્ર સરકારે વ્યક્તિગત જીવન વીમા અને આરોગ્ય વીમા પોલિસીઓ પર 18% GST સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાની જાહેરાત કરી છે. આનાથી વીમા પ્રિમીયમ પહેલા કરતા ઘણા સસ્તા થશે. બુધવારે કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતામાં મળેલી 56મી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં આ ઐતિહાસિક નિર્ણય લેવામાં આવ્યો. PTI સમાચાર અનુસાર, બુધવારે GST કાઉન્સિલની 56મી બેઠકના પરિણામોની જાહેરાત કરતી વખતે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે તમામ વ્યક્તિગત જીવન વીમા પોલિસીઓ, પછી ભલે તે ટર્મ લાઇફ, ULIP કે એન્ડોમેન્ટ પોલિસી હોય, અને ત્યારબાદ રિઇન્શ્યોરન્સ હોય, GSTમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.

GST કાઉન્સિલ સામાન્ય કરદાતાઓ અને ઉદ્યોગપતિઓને રાહત આપવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ માટે નવા નિર્ણયો લેવામાં આવશે તેવું બહાર આવ્યું છે. કેટલીક જીવનરક્ષક દવાઓ પર પણ કર રાહત આપી શકાય છે.

બુધવારથી શરૂ થયેલી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં એક મોટી સર્વસંમતિ સધાઈ છે. 3 સપ્ટેમ્બરના રોજ, GST કાઉન્સિલે 5 ટકા અને 18 ટકાના ટેક્સ સ્લેબને મંજૂરી આપી હતી, જેમાં 12 ટકા અને 28 ટકાના સ્લેબને દૂર કરવામાં આવ્યા હતા. 12 ટકા અને 28 ટકાના સ્લેબ નાબૂદ કરવામાં આવ્યા છે. બંને નવા સ્લેબ હવે 22 સપ્ટેમ્બર, 2025 થી અમલમાં આવશે. બેઠક બાદ મોડી રાત્રે માહિતી આપતા નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે GSTમાં આ સુધારો સામાન્ય લોકોના જીવનને સરળ બનાવવા અને રાહત આપવા માટે કરવામાં આવ્યો છે.

પીએનબીએ MCLRમાં 15 બેસિસ પોઈન્ટ સુધીનો ઘટાડો કર્યો છે અને બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ રાતોરાત સમયગાળા સિવાય તમામ લોન મુદત માટે વ્યાજ દરમાં 5 થી 15 બેસિસ પોઈન્ટનો ઘટાડો કર્યો છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ ઓગસ્ટમાં રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો ન હતો અને રેપો રેટ 5.5 ટકા રાખવાની જાહેરાત કરી હતી. આમ છતાં, 2 જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોએ લોન વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરવાની જાહેરાત કરી છે. આ ઘટાડા પછી, નવા વ્યાજ દરો પણ 1 સપ્ટેમ્બરથી અમલમાં આવ્યા છે. પંજાબ નેશનલ બેંક (PNB) અને બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (BOI) એ તેમના માર્જિનલ કોસ્ટ ઓફ ફંડ્સ-આધારિત ધિરાણ દર (MCLR) માં ઘટાડો કર્યો છે. બેંકોના આ નિર્ણયથી તે ગ્રાહકોને ફાયદો થશે જેમણે MCLR સાથે જોડાયેલી લોન લીધી છે.

ભારત એક કૃષિ પ્રધાન દેશ છે, જ્યાં કરોડો લોકોની આવક ખેતી પર નિર્ભર છે. આવી સ્થિતિમાં, પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે શું ખેડૂતોએ પણ આવકવેરો ભરવો પડે છે? કે પછી ખેતીમાંથી થતી સંપૂર્ણ આવક કરમુક્ત છે? ચાલો સમજીએ કે આવકવેરાના નિયમ શું છે અને કયા સંજોગોમાં ખેડૂતોએ પણ કર ચૂકવવો પડશે.

ખેડૂતોને કરવેરામાં રાહત મળશે

આવકવેરા કાયદા હેઠળ, ખેતીને જોખમી અને હવામાન આધારિત ગણવામાં આવે છે. તેથી, આવકવેરા કાયદા 1961 ની કલમ 10(1) હેઠળ, જો ખેડૂત ખેતીમાંથી કમાણી કરે છે, તો તેણે કર ચૂકવવો પડશે નહીં. પરંતુ તેમ છતાં, કેટલીક પરિસ્થિતિઓ છે જેમાં ખેડૂતોએ કર ચૂકવવો પડશે.

સોનાની જેમ, સરકારે આજથી ચાંદી માટે હોલમાર્કિંગનો નિયમ શરૂ કર્યો છે. જોકે, ચાંદી માટે હોલમાર્કિંગ ફરજિયાત રહેશે નહીં.

૧ સપ્ટેમ્બરથી નવા નિયમો: આજે ૨૦૨૫ના નવમા મહિના એટલે કે સપ્ટેમ્બરની શરૂઆત છે. ૧ સપ્ટેમ્બરની સાથે નિયમોમાં પણ ઘણા ફેરફારો લાગુ કરવામાં આવશે. આજે આપણે અહીં તે ફેરફારો વિશે જાણીશું, જે આજથી લાગુ થઈ રહ્યા છે અને તેમની સીધી અસર દેશના સામાન્ય માણસ પર પડશે.

૧ સપ્ટેમ્બરથી, બધા CPP (કાર્ડ પ્રોટેક્શન પ્લાન) SBI કાર્ડ ગ્રાહકોને તેમની સંબંધિત નવીકરણની નિયત તારીખોના આધારે અપડેટેડ પ્લાન વેરિઅન્ટમાં આપમેળે સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવશે.1 સપ્ટેમ્બરથી SBI ક્રેડિટ કાર્ડના નવા નિયમો: સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની પેટાકંપની SBI કાર્ડ 1 સપ્ટેમ્બરથી તેના કેટલાક પસંદગીના કાર્ડ્સ માટે નવા નિયમો લાગુ કરવા જઈ રહી છે. નવા નિયમો હેઠળ, SBI ક્રેડિટ કાર્ડ ધારકોને વ્યવહારો પર રિવોર્ડ પોઈન્ટ આપવામાં આવશે નહીં. લાઈફસ્ટાઈલ હોમ સેન્ટર SBI કાર્ડ, લાઈફસ્ટાઈલ હોમ સેન્ટર SBI કાર્ડ SELECT અને લાઈફસ્ટાઈલ હોમ સેન્ટર SBI કાર્ડ PRIME કાર્ડ ધારકોને ડિજિટલ ગેમિંગ પ્લેટફોર્મ / વેપારીઓ અને સરકારી કામકાજ સંબંધિત વ્યવહારો પર રિવોર્ડ પોઈન્ટ મળવાનું બંધ થઈ જશે.

આ યોજનાનો અમલ ગૃહ અને શહેરી બાબતો મંત્રાલય અને નાણાકીય સેવાઓ વિભાગ (DFS) દ્વારા સંયુક્ત રીતે કરવામાં આવશે. આ યોજના હેઠળ, વિક્રેતાઓને ઉદ્યોગસાહસિકતા, ડિજિટલ સાક્ષરતા, નાણાકીય વ્યવસ્થાપન અને માર્કેટિંગમાં તાલીમ આપવામાં આવશે. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે બુધવારે પ્રધાનમંત્રી સ્ટ્રીટ વેન્ડર આત્મનિર્ભર નિધિ યોજના એટલે કે પીએમ સ્વનિધિ યોજનાની લોન મુદતનું પુનર્ગઠન અને 31 ડિસેમ્બર 2024 થી વધુ લંબાવવાની મંજૂરી આપી. લોન મુદત હવે 31 માર્ચ 2030 સુધી લંબાવવામાં આવી છે. પુનર્ગઠિત યોજનાનું કુલ બજેટ ₹7,332 કરોડ નક્કી કરવામાં આવ્યું છે, જેનો લાભ 50 લાખ નવા લાભાર્થીઓ સહિત 1.15 કરોડ શેરી વિક્રેતાઓને મળશે.