ધર્મ

મા ભવાનીના મંદિરમાં કોઇ પણ બકરીની બલિ આપવામાં આવે, તેમાં તમારી સામે બકરીનું મોત થાય પરંતુ થોડા જ સમયમાં બકરી ઉઠીને ચાલવા લાગે તો તમે શું વિચારશો? હવે તેને અશ્ચર્ય કહો કે શ્રદ્વા, બિહારના કેમૂર જિલ્લામાં પંવરા પહાડી પર મા મુંડેશ્વરી ભવાની મંદિરમાં એવું જ થાય છે. અહીં માતા ક્યારેય લોહીની બલિ લેતા નથી.

વાસ્તવમાં તેમને બલિ ચઢાવવાની પદ્ધતિ પણ અનોખી છે. અહીં બકરીની બલિ આપવા માટે તલવાર કે છરીનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો નથી. અહીં માતાના દરબારમાં અક્ષત ફેંકતાની સાથે જ બકરીનું મોત થઇ જાય છે અને જો અક્ષતને ફરીથી ફેંકવામાં આવે તો બકરી પણ જીવતી થઈ જાય છે. આ મંદિર અને આ સ્થળની વિગતો દુર્ગા માર્કંડેય પુરાણના સપ્તશતી વિભાગમાં મળે છે.

આ મહાન ગ્રંથ અનુસાર એક સમયે ચંડ અને મુંડ નામના બે રાક્ષસો રહેતા હતા. આ રાક્ષસોનો અત્યાચાર એટલો વધી ગયો કે માતા ભવાનીએ અહીં આવવું પડ્યું. જ્યારે મહિષ પર સવાર ભવાનીએ ચંડનો વધ કરી નાખ્યો, ત્યારે મુંડ પંવરાની ટેકરી પર જઇને સંતાઈ ગયો. જો કે, ભવાનીએ તેને શોધી કાઢ્યો અને તેનો પણ વધ કરી નાખ્યો. ત્યારબાદ માતા અહીં એજ સ્વરૂપમાં બિરાજે છે. એમ કહેવાય છે કે માતાની મૂર્તિ એટલી તેજસ્વી છે કે કોઈ પણ વ્યક્તિ લાંબા સમય સુધી મૂર્તિ પર નજર રાખી શકતો નથી.

નવરાત્રિ દરમિયાન દેવીને બલિ ચઢાવવાની પરંપરા જેવી બની ગઇ છે. મોટી સંખ્યામાં લોકો માતા રાણી સમક્ષ માનતાઓ માને છે અને જ્યારે તેમની ઇચ્છા પૂરી થાય છે ત્યારે તેઓ પશુ બલિ આપે છે. જો કે, પૌરાણિક ગ્રંથો અને વેદોમાં પણ બલિની મનાઇ કરવામાં આવી છે. યર્જુર્વેદમાં તો બલિની પરંપરાનો વિરોધ કરવામાં આવ્યો છે. યજુર્વેદનો મંત્ર છે ‘ઇમમુર્ણાયું વરુણસ્ય નાભિં ત્વચં પશૂનાં દ્વિપદામ્ ચતુષ્પદમ્. ત્વષ્ટુ: પ્રજ્ઞાનાં પ્રથમં જાનિન્નામાગ્ને મા હિશ્સી પરમે વ્યોમ,' તેમાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે ઊન જેવા વાળોવાળા ઊંટ અને અન્ય ચાર પગવાળા પશુઓ અને પક્ષીઓને કોઇપણ કારણસર મારવા જોઇએ નહીં.

પૌરાણિક ગ્રંથોમાં પણ આ પ્રથાની નિંદા કરવામાં આવી છે. બલિ વિશે શ્રીમદભગતમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે લોકોએ પોતાના સ્વાર્થ માટે આવું જઘન્ય પાપ દેવી પર થોપ્યું છે. મહર્ષિ વેદ વ્યાસે આ મહાન ગ્રંથના જડ ભરત પ્રસંગમાં વેદ વ્યાસે વિગતવાર વર્ણન કર્યું છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે ભીલોએ જડ ભરતને પકડી લીધો અને માતાની સામે તેની બલિ આપવા લાગ્યા તો ભદ્રકાળી પોતે પ્રગટ થઇ ગયા. માતાએ ભીલોને ઠપકો આપ્યો અને તેમને દંડિત કરતા કહ્યું કે ક્યારે તેમની પાસે બલી માગવામાં આવી.

આ રીતે માતા ભદ્રકાળીએ ભરતજીને ભીલોથી મુક્ત કરાવ્યા. માર્કંડેય પુરાણના દુર્ગા સપ્તશતી વિભાગમાં પ્રથમ અધ્યાયમાં એક જગ્યાએ બલિનું વિવરણ મળે છે. તેમાં સમાધિ નામક વૈશ્ય અને રાજા સુરથ દ્વારા અલ્પાહાર લઇને દેવીની તપસ્યા કરવાની વાત કહેવામાં આવી છે.

આ વર્ષે પિતૃપક્ષ પર ગ્રહણની છાયા છવાઈ રહી છે. પિતૃપક્ષના પ્રથમ દિવસે ચંદ્રગ્રહણ અને છેલ્લા દિવસે સૂર્યગ્રહણ છે. તો ચાલો જાણીએ કે તે શું સૂચવે છે. હિંદુ ધર્મમાં પિતૃપક્ષનો સમય પિતૃઓ માટે કરવામાં આવતી વિધિઓ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. પિતૃ પક્ષ 15 દિવસ સુધી ચાલે છે, જેમાં પિતૃઓ અથવા મૃત પૂર્વજો માટે પિંડ દાન, શ્રાદ્ધ અને તર્પણ વગેરે કરવામાં આવે છે. પરંતુ આ વર્ષે પિતૃપક્ષ દરમિયાન એક વિચિત્ર સ્થિતિ સર્જાઈ રહી છે. વાસ્તવમાં, આ વર્ષે સૂર્ય અને ચંદ્રગ્રહણ બંને પિતૃ પક્ષમાં જોવા મળશે. વાસ્તવમાં, પિતૃ પક્ષની શરૂઆત ચંદ્રગ્રહણથી થશે, જ્યારે તે સૂર્યગ્રહણ સાથે સમાપ્ત થશે, એટલે કે પિતૃપક્ષના પહેલા દિવસે ચંદ્રગ્રહણ થશે, જ્યારે છેલ્લા દિવસે સૂર્યગ્રહણ થશે. હિંદુ ધર્મમાં ગ્રહણને અશુભ માનવામાં આવે છે અને આ સમયગાળા દરમિયાન અનેક કાર્યો વર્જિત માનવામાં આવે છે.

શ્રાદ્ધનું શું મહત્વ છે?

જ્યોતિષ ચિરાગ દારૂવાલાના મતે પિતૃપક્ષ દરમિયાન શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવાથી પિતૃઓના આશીર્વાદ મળે છે. આનાથી જીવનની સમસ્યાઓથી રાહત મળે છે. શ્રાદ્ધ ન કરવા પર આત્માને સંપૂર્ણ મોક્ષ મળતો નથી. આ સ્થિતિમાં આત્મા ભટકતો રહે છે. પિતૃપક્ષની પૂજા અને સ્મરણ કરવાથી પિતૃઓ પ્રસન્ન થાય છે અને તેમની આત્માને શાંતિ મળે છે. આમાં નિયમો અને અનુશાસનનું પાલન કરવાથી સંપૂર્ણ લાભ મળે છે.

ગણેશ ચતુર્થી ટીપ્સ: ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર 07 સપ્ટેમ્બર 2024 ના રોજ દેશભરમાં ઉજવવામાં આવશે. આ તહેવાર ભગવાન શ્રી ગણેશની જન્મજયંતિ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકો પોતાના ઘરમાં ગણપતિ બાપ્પાની મૂર્તિ કે પ્રતિમા સ્થાપિત કરે છે અને વિધિ પ્રમાણે તેમની પૂજા કરે છે. ગણેશ ચતુર્થીના દિવસે ગણપતિ બાપ્પાની યથાશક્તિ પૂજા કરવી જોઈએ. ભગવાન શ્રી ગણેશને પ્રસન્ન કરવા માટે, ભક્તો આ દિવસે તેમને તેમની પ્રિય વસ્તુઓ અર્પણ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન શ્રી ગણેશને દુર્વા ખૂબ પ્રિય છે. જાણો ભગવાન શ્રીગણેશને કેવા પ્રકારની દુર્વા ચઢાવવી જોઈએ અને કઈ ન ચઢાવવી જોઈએ. આચાર્ય પાસેથી જાણો કયા ભગવાનને કયું ફૂલ ચઢાવવું જોઈએ.

આચાર્યના મતે ભગવાન ગણેશને દુર્વા અર્પણ કરવી શુભ છે. આ તેમને પ્રિય છે. દુર્વાના ઉપરના છેડે ત્રણ કે પાંચ પાન રાખવા શુભ હોય છે. ભગવાન ગણેશને ક્યારેય તુલસી ન ચઢાવો. ચમેલી, શમી, મૌલસિરી, નાગચંપા, પલાશ વગેરેના ફૂલ મહાદેવને અર્પણ કરી શકાય છે. ભગવાન વિષ્ણુ તુલસીને ખૂબ પ્રેમ કરે છે, પછી તે રામ તુલસી હોય કે શ્યામ તુલસી. તેની સાથે તમે બેલા, ચમેલી, ચંપા, માલતી, મેરીગોલ્ડ વગેરે પણ આપી શકો છો. હનુમાનજીને લાલ રંગ અથવા કોઈપણ સુગંધિત ફૂલ ચઢાવો.

રામાયણના પાત્ર મંથરાની છબી દરેકના મનમાં ક દાસી તરીકે છે. પરંતુ બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે મંથરા વાસ્તવમાં દાસી નહોતી, તે પણ કૈકેયી જેવી રાજકુમારી હતી. સવાલ એ થાય છે કે એક સુંદર રાજકુમારીએ પોતાનું આખું જીવન ગુલામની જેમ કેમ વિતાવવું પડ્યું?

કોણ હતા મંથરાઃ રામાયણમાં ભગવાન રામને 14 વર્ષના વનવાસ પર મોકલવાનું સૌથી મોટું કારણ મંથરા માનવામાં આવે છે. લોકોની નજરમાં તેની છબી એક મહિલાની છે જે પરિવારમાં તિરાડ ઊભી કરે છે. શ્રી રામ વનવાસ ગયા પછી રાજા દશરથનું પણ પુત્રથી વિખૂટા પડવાને કારણે મૃત્યુ થયું હતું. આ બધું હોવા છતાં કૈકેયીએ મંથરાને પોતાની સાથે રાખી. છેવટે, એવું શું કારણ હતું કે કૈકેયી હંમેશા મંથરાની બધી વાત માનતી હતી અને તેની સાથે ક્યારેય ગુલામ જેવું વર્તન કરતી નહોતી.

જગન્નાથ રથયાત્રા 2024: જગન્નાથ રથયાત્રા 7મી જુલાઈ 2024થી શરૂ થઈ રહી છે. દર વર્ષની જેમ આ વખતે પણ લાખો લોકો ભગવાન જગન્નાથના દર્શન કરવા આવશે...

ઓડિશામાં ભગવાન જગન્નાથની રથયાત્રા પ્રખ્યાત અને પ્રાચીન તહેવાર છે. આ રથયાત્રા ધામધૂમથી કાઢવામાં આવે છે. જેનું આયોજન દર વર્ષે અષાઢ માસમાં શુક્લ પક્ષની બીજી તિથિએ કરવામાં આવે છે. આ યાત્રા દરમિયાન દેશ-વિદેશના ખૂણે-ખૂણેથી લાખો ભક્તો ભગવાન જગન્નાથના દર્શન કરવા આવે છે.

જય જગન્નાથ, રથયાત્રા: સુરત પોલીસ કમિશનર અનુપમસિંહ ગહલોતની અધ્યક્ષતામાં સુરત શહેરમાં ૭મી જુલાઈએ ભગવાન જગન્નાથની રથયાત્રા અંગે પ્રેસ કોન્ફરન્સ યોજાઇ હતી. આ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં સુરત શહેરના સંયુક્ત પોલીસ કમિશનર વાબાંગ જમિર અને એન.કે.ડામોર પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. દર વર્ષે હજારો લોકો શ્રદ્ધા અને ભક્તિભાવ પૂર્વક આ યાત્રામાં ભાગ લે છે. એને અનુલક્ષીને પોલીસ દ્વારા જરૂરી બંદોબસ્ત સહિતની વ્યવસ્થાઓ કરવામાં આવી છે. એ ઉપરાંત શહેરી જનોને રથયાત્રાના રૂટ અંગે પણ માહિતી આપવામાં આવી છે, જેથી ટ્રાફિકની અગવડના પ્રશ્નો નિવારી શકાય.

દેવતાઓના ગુરુ બૃહસ્પતિને નવ ગ્રહમાં સૌથી જરૂરી અને ભાગ્યશાળી માનવામાં આવે છે. આ ગ્રહને સુખ-સંપદા, વિકાસ, જ્ઞાન, સ્વાસ્થ્ય, આધ્યત્મિક, શિક્ષા, સંતાનપ્રાપ્તિ સાથોસાથ સૌભાગ્યકારક પણ માનવામાં આવે છે. સાથે જ કુંડળીમાં એની સ્થિતિ સારી હોવાથી જાતકને, સંતાન સુખ, ઉચ્ચ +શિક્ષણ, વિદેશ યાત્રાઓ, વ્યાપારમાં લાભ ને સાથે સમાજમાં સન્માનની વૃદ્ધિ થાય છે. એટલા માટે દરેક જાતકના જીવનમાં ગુરુ રાશિના પરિવર્તનની અસર કોઈને કોઈ કારણે અવશ્ય પડે છે.

ઉત્તર પ્રદેશના વારાણસી સ્થિત શ્રી કાશી વિશ્વનાથ ધામનો વિસ્તાર અને સુવિધાઓમાં વૃદ્ધિની મોટી અસર થઈ છે. અહી આવનાર બાબાના ભક્તોની સંખ્યા રોજ વધી રહી છે. તેની સાથે જ શ્રી કાશી વિશ્વનાથ ધામના લોકાર્પણ બાદ બાબાની આવકમાં વૃદ્ધિ થઈ છે. નાણાકીય વર્ષ 2017-18 થી 2023-24માં બાબાની આવકમાં 4 ગણી વૃદ્ધિ થઈ છે. વચ્ચે કોરોનાકાળમાં ભક્તોની સંખ્યામાં થોડો ઘટાડો થયો હતો, પરંતુ ત્યારબાદ ફરીથી તેમાં વૃદ્ધિ નોંધાઈ.

કૈલાશ પર્વતને ભગવાન શંકરનું ઘર કહેવામાં આવે છે. શિવ પુરાણથી લઈને વિષ્ણુ પુરાણ અને સ્કંદ પુરાણમાં કૈલાશ પર્વતનો ઉલ્લેખ મળે છે. ઘણા ગ્રંથોમાં તેને પૃથ્વીની ધુરી અને સ્વર્ગનો રસ્તો બતાવવામાં આવ્યો છે. કૈલાશ પર્વત, હિન્દુ ધર્મના સૌથી પવિત્ર તીર્થ સ્થળોમાંથી એક તો છે જ, બૌદ્ધ, બૉન, જૈન અને સિખ ધર્મમાં પણ તેને ખૂબ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. કૈલાશ પર્વત ભારત, ચીન અને તિબેટની સીમાથી લગભગ 100 કિમી દૂર ચીન દ્વારા શાસિત પશ્ચિમ તિબેટ વિસ્તારમાં છે. તે 6656 મીટર (21,778 ફૂટ) ઊચી ટોચ છે, એટલે કે માઉન્ટ એવરેસ્ટથી નાની. એ છતા આજ સુધી કોઈ પણ વ્યક્તિ કૈલાશ પર્વત પર ચઢી શકી નથી.