દેશના ઘણા રાજ્યોમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટીના દરો ઊંચા છે. ભારતમાં ઘર ખરીદનારાઓ માટે આ એક મોટો નાણાકીય બોજ છે. તેને તર્કસંગત બનાવવા પર ભાર મૂકવો જોઈએ.ભારતના રિયલ એસ્ટેટ ઉદ્યોગને આગામી સામાન્ય બજેટ અંગે નાણામંત્રી પાસેથી ઘણી અપેક્ષાઓ છે. ઉદ્યોગ ધિરાણ, કરવેરા અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે નીતિગત પગલાંની અપેક્ષા રાખે છે જે મધ્યમ-વર્ગના ઘર ખરીદનારાઓને પણ નોંધપાત્ર રીતે લાભ આપી શકે છે. ઉદ્યોગને લાગે છે કે જો સરકાર બજેટમાં કેટલાક ખાસ પગલાં લે તો તે ઘર ખરીદનારાઓ ઉપરાંત ઉદ્યોગ માટે પણ ફાયદાકારક બની શકે છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 1 ફેબ્રુઆરીએ 2025નું બજેટ રજૂ કરશે. ચાલો અહીં જાણીએ કે સરકાર દ્વારા કયા પગલાં લેવા જોઈએ.
પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના (PMAY-U) જેવી પહેલની સફળતાની ખાતરી કરવા માટે સરકારે પોસાય તેવા આવાસ માટે બજેટરી ફાળવણીમાં વધારો કરવાની અને લોન-લિંક્ડ સબસિડીને વિસ્તારવાની જરૂર છે.
લાઈવ મિન્ટના સમાચાર મુજબ, ઉદ્યોગનું કહેવું છે કે વર્તમાન GST શાસન અસ્પષ્ટ છે અને વિકાસકર્તાઓ માટે એક મોટો પડકાર છે. જટિલતાઓને ઘટાડવા અને વિકાસકર્તાઓ પરના નાણાકીય બોજને ઘટાડવા માટે GST દરોને સરળ અને સુવ્યવસ્થિત કરવા મહત્વપૂર્ણ છે.
રિયલ એસ્ટેટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ટ્રસ્ટ્સ (REITs) અને ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ટ્રસ્ટ્સ (InvITs) એ ક્ષેત્રમાં પારદર્શિતા અને પ્રવાહિતા લાવી છે. ડિવિડન્ડ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન ટેક્સ ઘટાડવો અને છૂટક રોકાણકારો માટે વધુ પ્રોત્સાહનો આપવાથી તેમના અપનાવવામાં વધારો થઈ શકે છે.
કેટલાક રાજ્યોમાં સ્ટેમ્પ ડ્યુટીના દરો હાલમાં ઊંચા છે, 8-9 ટકા. ભારતમાં ઘર ખરીદનારાઓ માટે આ એક મોટો નાણાકીય બોજ છે. ₹1.50 કરોડ સુધીના ઘરો માટે તમામ રાજ્યોમાં આ દરોને તર્કસંગત બનાવવું એ મિલકતની માલિકીને વધુ સસ્તું બનાવવા અને ઘરોની માંગ વધારવા માટે જરૂરી છે.
રેન્ટલ હાઉસિંગ શહેરી આવાસની અછતને સંબોધવામાં અને કર્મચારીઓની ગતિશીલતાને ટેકો આપવા માટે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે. સરકારે એફોર્ડેબલ રેન્ટલ હાઉસિંગ કેમ્પસના વિકાસ માટે પ્રોત્સાહનો અને પોલિસી સપોર્ટ રજૂ કરવો જોઈએ.
ઉદ્યોગની માંગ છે કે રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રને ઉદ્યોગનો દરજ્જો આપવામાં આવે, જેથી ઉધાર ખર્ચમાં ઘટાડો કરી શકાય અને સંસ્થાકીય લોનની વધુ સારી પહોંચ મળી શકે. આનાથી વિકાસકર્તાઓની ગુણવત્તાયુક્ત પ્રોજેક્ટ સમયસર પહોંચાડવાની ક્ષમતા મજબૂત થશે. આનાથી નીચા વ્યાજ દરે સંસ્થાકીય ભંડોળની સરળ ઍક્સેસ પણ મળશે.
રિયલ એસ્ટેટના હિતધારકોએ સરકારને આવકવેરા કાયદાની કલમ 80C અને 24(B) હેઠળ કર કપાતની મર્યાદા પર પુનર્વિચાર કરવા વિનંતી કરી છે. હોમ લોનની મુદ્દલ અને હોમ લોન પર વ્યાજની ચુકવણી માટે કપાતની મર્યાદા વધારવાથી હાઉસિંગ એફોર્ડેબિલિટીમાં સુધારો થશે અને ઘરની માલિકીને પ્રોત્સાહન મળશે.
રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર હંમેશા ભારતના જીડીપી વૃદ્ધિને ચલાવવા અને રોજગારીનું સર્જન કરવામાં મહત્વપૂર્ણ રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારતીય રિયલ એસ્ટેટમાં એનઆરઆઈની વધતી જતી રુચિને ધ્યાનમાં રાખીને, બજેટમાં ચોક્કસ પગલાં જેવા કે મિલકત વ્યવહારો પર ટેક્સનો બોજ ઘટાડવા અને રહેણાંક અને વાણિજ્યિક મિલકતોમાં રોકાણની સુવિધાઓ વધારવા માટે ખૂબ મદદરૂપ થઈ શકે છે.
સરળ અને સમય-બાઉન્ડ એપ્રુવલ સિસ્ટમ બિઝનેસ કરવાની સરળતામાં સુધારો કરશે, વિકાસકર્તાઓને સમયસર પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ કરવા અને ખર્ચ ઘટાડવા માટે સક્ષમ બનાવશે. મંજૂરીઓ, અનુપાલન બોજમાં ઘટાડો અને સ્થાનિક અને વિદેશી રોકાણ આકર્ષવા માટે સિંગલ વિન્ડો ક્લિયરન્સ સિસ્ટમ પર ભાર અપેક્ષિત છે.
રિયલ એસ્ટેટમાં ફોરેન ડાયરેક્ટ ઈન્વેસ્ટમેન્ટ (FDI) આકર્ષવા માટેની નીતિઓ આ ક્ષેત્રને વધુ મજબૂત બનાવી શકે છે. નિયમનકારી માળખાને સરળ બનાવવું અને વૈશ્વિક રોકાણકારો માટે કર પ્રોત્સાહનો આપવાથી ભારતને આંતરરાષ્ટ્રીય મૂડી માટે આકર્ષક સ્થળ તરીકે વધુ સ્થાપિત કરવામાં મદદ મળશે.