શા માટે આટલો ખળભળાટ થઈ રહ્યો છે, શું છે અદાણી પર આરોપો, સમજો વિસ્તારથી

અમેરિકન પ્રોસિક્યુટર્સ દ્વારા ગૌતમ અદાણી પરના આરોપો બાદ સમગ્ર ભારતમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. આ કેસ અમેરિકામાં સોલાર પાવર કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે લાંચ આપવાનો છે. જેના પર અમેરિકન કોર્ટે ગૌતમ અદાણી સહિત 7 લોકો સામે વોરંટ જારી કર્યું છે. ચાલો તમને પણ જણાવીએ કે શું છે આખો મામલો?જ્યારે હિંડનબર્ગ રિસર્ચે ગૌતમ અદાણી સામે આક્ષેપો કર્યા ત્યારે શેરબજારમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. આ વખતે અમેરિકામાંથી અદાણી પર આરોપો લાગ્યા છે. આ વખતે આરોપ લાંચનો છે. તેની પણ કિંમત 2100 કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે. જે બાદ ફરી અદાણી ગ્રુપના શેરમાં મોટો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. ગ્રુપના માર્કેટ કેપમાં રૂ. 2.50 લાખ કરોડથી વધુનો આઘાતજનક ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં એ સમજવું જરૂરી છે કે સમગ્ર મામલો શું છે? આ સમગ્ર મામલામાં અદાણી ગ્રીન એનર્જી સિવાય કઈ કંપની સંકળાયેલી છે? શું છે આની પાછળની આખી વાત? આખરે, અદાણી પર લાંચ આપવાનો આરોપ શા માટે છે? ચાલો તેને ઊંડાણપૂર્વક સમજવાનો પ્રયત્ન કરીએ.

સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે ગૌતમ અદાણી અને તેમની કંપની પર શું આરોપો છે? મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ગૌતમ અદાણીએ અમેરિકામાં તેમની કંપની અદાણી ગ્રીન એનર્જી માટે સૌર ઉર્જા સંબંધિત પ્રોજેક્ટ અને કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે ભારતીય અધિકારીઓને 2100 કરોડ રૂપિયાથી વધુની લાંચ આપી છે. આ ઉપરાંત અદાણી પર અમેરિકન બેંકો અને રોકાણકારોથી આ હકીકત છુપાવવાનો પણ આરોપ છે. અમેરિકન પ્રોસિક્યુટર્સનો દાવો છે કે કંપનીના અન્ય વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે ભારતીય અધિકારીઓને પૈસા ચૂકવવા માટે સંમત થયા હતા.

ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ, અદાણી ગ્રીન એનર્જીએ ખોટા નિવેદનો કરીને ગેરમાર્ગે દોરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો અને વર્ષ 2021માં બોન્ડ ઓફર કરીને યુએસ અને અન્ય આંતરરાષ્ટ્રીય રોકાણકારો અને અમેરિકન બેંકો પાસેથી ભંડોળ એકત્ર કર્યું હતું. યુએસ એટર્ની બ્રાયન પીસના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતમાં સરકારી અધિકારીઓને સોલાર પાવર કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે લાંચ આપવાની મોટી યોજના બનાવવામાં આવી હતી. મીડિયા રિપોર્ટમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે અબજો ડોલરની આ રમત જીતવા માટે ગૌતમ અદાણી કથિત રીતે આ મામલે સરકારી અધિકારીને વ્યક્તિગત રીતે મળ્યા હતા.

અમેરિકન પ્રોસિક્યુટર્સે દાવો કર્યો છે કે લાંચ આપવાનો સમગ્ર તબક્કો લગભગ 4 વર્ષ સુધી ચાલ્યો હતો. રિપોર્ટ અનુસાર, 2020 અને 2024 વચ્ચે અદાણી ગ્રીન અને એઝ્યુર પાવરના વૈશ્વિક સોલાર પ્રોજેક્ટ્સ મેળવવા માટે ખોટા માર્ગો દ્વારા ભારતીય અધિકારીઓને લાંચ આપવામાં આવી હતી. ખાસ વાત એ છે કે આ સોલાર પ્રોજેક્ટના કોન્ટ્રાક્ટથી આગામી 20 વર્ષમાં 2 અબજ ડોલર એટલે કે 16 હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધુનો નફો થવાની આશા હતી. આ તમામ નફો ખોટા દાવો કરાયેલી લોન અને બોન્ડ દ્વારા એકત્રિત કરવામાં આવ્યો હતો. અમેરિકન એટર્ની બ્રાયન પીસના જણાવ્યા અનુસાર, અબજો ડોલરના કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે ભારતીય સરકારી અધિકારીઓને લાંચ આપવાની ગુપ્ત યોજના બનાવવામાં આવી હતી અને તે પછી બધાને અંધારામાં રાખવામાં આવ્યા હતા.

કોની તપાસ થશે?

મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, અમેરિકામાં સિક્યોરિટી એન્ડ એક્સચેન્જ કમિશને આ મામલામાં સાત લોકોને તપાસ હેઠળ રાખ્યા છે, જેમાં ગૌતમ અદાણી, તેમના ભત્રીજા સાગર અદાણી, અમેરિકન રોકાણકાર વિનીત જૈન, એઝ્યુર પાવરના સીઈઓ રણજીત ગુપ્તા અને કંપનીના સલાહકાર રૂપેશ અગ્રવાલનો સમાવેશ થાય છે . અમેરિકાના અહેવાલો અનુસાર, અદાણીએ ગ્રીન એનર્જી માટે કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા અને ભારતમાં સૌથી મોટો સૌર ઉર્જા પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે ભારતીય સરકારી અધિકારીઓને લગભગ $265 મિલિયનની લાંચ આપવા સંમત થયા હતા.

અમેરિકન એજન્સીએ તપાસ શરૂ કરી છે કે શું અદાણી જૂથે અધિકારીઓને લાંચ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો અને શું તેમણે કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે અધિકારીઓને ખોટી રીતે પૈસા ચૂકવ્યા હતા? રિપોર્ટ અનુસાર અમેરિકન કોર્ટમાં આ મામલામાં સુનાવણી બાદ ગૌતમ અદાણી અને તેમના ભત્રીજા વિરુદ્ધ વોરંટ જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.

અદાણી કયો પ્રોજેક્ટ હાંસલ કરવા માગે છે?

હવે સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે ગૌતમ અદાણી કયા પ્રોજેક્ટના કારણે મુશ્કેલીમાં છે? યુએસ પ્રોસિક્યુટર્સ અનુસાર, ગૌતમ અદાણીની કંપનીએ તાજેતરમાં સોલાર એનર્જી કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયાને 12 ગીગાવોટ સોલર એનર્જી આપવાનો કોન્ટ્રાક્ટ જીત્યો હતો. SECI ભારતમાં સૌર ઊર્જા ખરીદવા માટે ખરીદદારો શોધી શક્યું ન હતું અને ખરીદદારો વિના આ સોદો શક્ય ન હતો. આવી સ્થિતિમાં અદાણી ગ્રીન એનર્જી અને એઝ્યુર પાવરે સરકારી અધિકારીઓને લાંચ આપવાનો પ્લાન તૈયાર કર્યો હતો. રિપોર્ટ અનુસાર તેનો એક ભાગ આંધ્ર પ્રદેશના અધિકારીઓને આપવામાં આવ્યો છે.અમેરિકન પ્રોસિક્યુટર્સે દાવો કર્યો છે કે આ સમગ્ર કેસમાં તેમની ભૂમિકા છુપાવવા માટે કોડનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ગૌતમ અદાણીનું કોડ નેમ 'ન્યૂમેરો યુનો' અથવા 'ધ બિગ મેન' હતું. આ કેસ હાથ ધરવા માટે, સમગ્ર વાતચીત એનક્રિપ્ટેડ મેસેજિંગ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. ખાસ વાત એ છે કે આ બંને કંપનીઓએ અમેરિકન બેંકો અને રોકાણકારો પાસેથી કથિત રીતે 175 મિલિયન ડોલરથી વધુ એકઠા કર્યા હતા.

ગૌતમ અદાણીના શેરમાં મોટો ઘટાડો

ગુરુવારે અદાણી એનર્જી અને અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝના શેરમાં ભારે ઘટાડો થયો હતો. અમેરિકન પ્રોસિક્યુટર્સે ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણી પર ભારતમાં સોલાર પાવર કોન્ટ્રાક્ટ મેળવવા માટે અનુકૂળ શરતોના બદલામાં ભારતીય અધિકારીઓને $250 મિલિયનની લાંચ આપવાનો આરોપ મૂક્યા પછી જૂથની કંપનીઓના શેરમાં ભારે ઘટાડો થયો છે. BSE પર, ગ્રૂપની ફ્લેગશિપ કંપની અદાણી એન્ટરપ્રાઇઝના શેર 20 ટકા, અદાણી એનર્જી સોલ્યુશન્સ 20 ટકા, અદાણી ગ્રીન એનર્જી 19.17 ટકા, અદાણી ટોટલ ગેસ 18.14 ટકા, અદાણી પાવર 17.79 ટકા અને અદાણી પોર્ટ્સ 15 ટકા ઘટ્યા હતા.આ સિવાય ગ્રુપ કંપની અંબુજા સિમેન્ટ્સનો હિસ્સો 14.99 ટકા, ACC NDTVનો શેર 14.54 ટકા, NDTV 14.37 ટકા અને અદાણી વિલ્મર 10 ટકા ઘટ્યો હતો. જૂથની કેટલીક કંપનીઓએ દિવસ માટે તેમની નીચીલી મર્યાદાને સ્પર્શી હતી.