મૌની અમાવસ્યા અને મહાકુંભ અમૃત સ્નાનનો અદ્ભુત સમન્વય રચાઈ રહ્યો છે, આ દિવસે મૌન ધ્યાનનું મહત્વ કેમ?

મહાકુંભનું બીજું અમૃત સ્નાન મૌની અમાવાસ્યાની તિથિએ થઇ રહ્યું છે. એવી માન્યતા છે કે મૌની અમાવસ્યાના દિવસે મૌન રહીને સાધના કરવાથી પુણ્ય મળે છે.પ્રયાગરાજમાં સંગમના કિનારે, જ્યાં 13 જાન્યુઆરી 2025 થી મહા કુંભ મેળાનો પવિત્ર તહેવાર ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. મહાકુંભમાં સ્નાન કરવા માટે દેશભરમાંથી તમામ ઋષિ, સંતો અને ભક્તો પ્રયાગરાજમાં એકઠા થયા છે. આ મેળાની વચ્ચે મૌની અમાવસ્યાનું આગમન એ ખૂબ જ ભાગ્યશાળી ક્ષણ છે. જો કોઈ વ્યક્તિ માઘ મહિનાની આ અમાવાસ્યા દરમિયાન ગંગા નદીમાં સ્નાન કરે છે, તો તે તેના જીવનના તમામ પાપોથી મુક્ત થઈ જાય છે. આ વર્ષે આ દિવસ 29 જાન્યુઆરી બુધવારના રોજ આવવાનો છે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, આ અમાવસ્યા માઘ મહિનામાં આવે છે, તેથી આ અમાવસ્યાને માઘી અમાવસ્યા પણ કહેવામાં આવે છે. આ અમાવસ્યામાં જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાના પૂર્વજોની શાંતિ પૂજા કરે છે અથવા તેના પિતૃઓ માટે પિંડ દાન કરે છે, તો તે વ્યક્તિને પિતૃ દોષમાંથી મુક્તિ મળે છે. આ ઉપરાંત મૌની અમાવસ્યા પર દાન કરવું પણ શુભ માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, મહાકુંભ અને મૌની અમાવસ્યાનો આ અદ્ભુત સંયોજન ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ અને મૌન ધ્યાન માટે ખૂબ જ શુભ રહેશે. 

હિંદુ પરંપરા અનુસાર મૌની અમાવસ્યા પર મૌન વ્રત રાખવામાં આવે છે, તેથી તેને મૌની અમાવસ્યા કહેવામાં આવે છે. પ્રિયદર્શી મહારાજ દ્વારા લિખિત પુસ્તક 'શ્રી કૃષ્ણ ચરિત માનસ' (રાસાયણ મહાકાવ્ય)માં મૌન ઉપવાસના ઘણા ફાયદા વર્ણવવામાં આવ્યા છે. માનસમાં કહેવાયું છે કે મૌન એ માત્ર શબ્દોનું મૌન નથી પણ મનનું મૌન છે. તણાવમુક્ત જીવન જીવવા માટે વ્યક્તિએ મૌન વ્રતનું પાલન કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. મૌન જોવાથી આપણું મન શાંત થાય છે, મનની એકાગ્રતા વધે છે અને વ્યક્તિ માટે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું સરળ બને છે. જેના કારણે માણસ ખૂબ જ સરળતાથી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરે છે. મનની શાંતિ તેને વધુ કાર્યક્ષમ અને નિર્ણયશક્તિ બનાવે છે. જેના કારણે તે પોતાના જીવનમાં ઘણી પ્રગતિ કરી શકે છે. જ્યારે પણ મન શાંત હોય છે, ત્યારે આપણે ભગવાન સાથે ઊંડા અને વધુ દૈવી રીતે જોડાઈએ છીએ. તે જ સમયે, મહાકુંભ અને મૌની અમાવસ્યાના શુભ સંયોગ પર મૌન વ્રત રાખવાથી તમે વધુ શુભ ફળ મેળવી શકો છો.

ડૉ. કૃષ્ણ કિંકર જી મહારાજના જણાવ્યા મુજબ, વ્યક્તિની આધ્યાત્મિક શાંતિ અને મનની સ્થિરતા માટે આ મૌની અમાવસ્યા પર મૌન વ્રતનો અનુભવ કરવો ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. મૌન, જે પોતે માત્ર એક શબ્દ નથી પણ એક આધ્યાત્મિક અભ્યાસ છે. જેના દ્વારા વ્યક્તિ મન પર વિજય મેળવીને પોતાનું લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરી શકે છે. જેના દ્વારા માણસ સુખી જીવન જીવી શકે છે.