મહાકુંભ 2025માં નાગા સાધુ અને અઘોરી ભાગ લઈ રહ્યા છે. મૌની અમાવસ્યાના દિવસે બંને અમૃત સ્નાનમાં ભાગ લેશે. બંને ભગવાન શિવના ઉપાસક છે, પરંતુ તેમની પૂજા કરવાની પદ્ધતિમાં ઘણો તફાવત છે.મહાકુંભનું બીજું અમૃત સ્નાન નજીક આવી રહ્યું છે. આ સ્નાનમાં નાગા સાધુઓને પણ પ્રથમ સ્નાન કરવાની તક આપવામાં આવશે અને તેમના અખાડાઓ અને અઘોરીઓ પણ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરશે. આ પછી તેમના ભક્તો સંગમમાં સ્નાન કરશે. નાગા સાધુ અને અઘોરી સાધુ બંને શિવના ઉપાસક છે, પરંતુ બંનેની પૂજાની પદ્ધતિમાં મોટો તફાવત છે જે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો નાગા સાધુ અને અઘોરીની પૂજા પદ્ધતિને જાણવા અને સમજવાનો પ્રયાસ કરીએ.
સૌથી પહેલા આપણે જાણીએ કે નાગા સાધુ અને અઘોરી સાધુમાં શું તફાવત છે. નાગા સાધુઓની ઉત્પત્તિનો શ્રેય આદિ શંકરાચાર્યને જાય છે. એવું કહેવાય છે કે જ્યારે આદિ શંકરાચાર્યએ 4 મઠોની સ્થાપના કરી ત્યારે તેમની રક્ષા માટે એક જૂથ બનાવવામાં આવ્યું હતું જેને કોઈ પણ વસ્તુનો ડર નહોતો અને કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં લડી શકતો હતો. આ પછી નાગા સાધુઓનું એક જૂથ બનાવવામાં આવ્યું. જ્યારે અઘોરી સાધુનું મૂળ ગુરુ ભગવાન દત્તાત્રેય માનવામાં આવે છે, ત્યારે અઘોરી પણ નાગાની જેમ ભગવાન શિવની પૂજા કરે છે, પરંતુ તેઓ માતા કાલીની પણ પૂજા કરે છે. અઘોરી કાપાલિકા પરંપરાનું પાલન કરે છે. અઘોરીઓને મૃત્યુ અને જીવન બંનેનો ડર નથી હોતો.
નાગા સાધુઓ ભગવાન શિવના ઉપાસક છે, તેઓ શિવલિંગ પર ભસ્મ, જળ અને બેલપત્ર ચઢાવે છે. નાગોની પૂજામાં અગ્નિ અને ભસ્મ બંનેનું મહત્ત્વનું સ્થાન છે. આ સિવાય મહાકુંભ પછી નાગા સાધુઓ તપસ્યા માટે હિમાલય, જંગલો, ગુફાઓમાં જાય છે અને ધ્યાન અને યોગ દ્વારા તેઓ ભોલે શંકરમાં લીન રહે છે.
અઘોરી સાધુઓની પૂજા પદ્ધતિ શું છે?
તે જ સમયે, અઘોરીઓ શિવને મોક્ષનો એકમાત્ર માર્ગ માને છે. અઘોરી સાધુઓ પણ ભગવાન શિવના ઉપાસક છે અને દેવી કાલીની પણ પૂજા કરે છે, પરંતુ તેમની પૂજા કરવાની પદ્ધતિ નાગા સાધુઓ જેવી નથી પરંતુ સંપૂર્ણપણે અલગ છે. અઘોરી 3 પ્રકારની સાધના કરે છે, જેમાં મૃત શરીર, શિવ અને અગ્નિસંસ્કાર પદ્ધતિનો સમાવેશ થાય છે. મૃતદેહની સાધનામાં, અઘોરીઓ માંસ અને મદિરા અર્પણ કરીને પૂજા કરે છે, શિવ સાધનામાં તેઓ મૃત શરીર પર એક પગ પર ઊભા રહીને તપસ્યા કરે છે અને સ્મશાન સાધનામાં અઘોરી સ્મશાનમાં હવન કરે છે. એવું કહેવાય છે કે તેઓ તંત્ર મંત્રો પણ કરે છે.
(અસ્વીકરણ: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક આસ્થા અને લોક માન્યતાઓ પર આધારિત છે. તેના માટે કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. સીધી ખબર એક પણ વસ્તુની સત્યતાનો પુરાવો આપતું નથી.)