પહેલી વખત દુનિયામાં કોઈ મરતા માણસના મગજનું થયું રેકોર્ડિંગ, મોત સમયનાં એવા એવા રહસ્યો ખૂલ્યાં કે જાણીને ડોક્ટરોના તો ઉડી ગયા હોંશ
સીધી ખબર ડેસ્ક : પ્રથમ વખત મૃત્યુ પામેલા માનવીના મગજની ગતિવિધિઓ રેકોર્ડ કરવામાં આવી છે. મગજમાં લયબદ્ધ ક્રિયાઓ જોવા મળી છે. સપનું જોતી વખતે તમે આ જ અનુભવો છો. મૃત્યુ સમયે મનમાં જે ક્રિયાઓ થાય છે તેને મૃત્યુ પહેલા જીવનના દેખાવ સમાન ગણવામાં આવે છે. વ્યક્તિ મૃત્યુ પામતા પહેલા થોડીક સેકન્ડ કે મિનિટોમાં તેનું જૂનું જીવન યાદ કરી લે છે.
મૃત્યુ પામતા માનવ મગજનું પ્રથમ રેકોર્ડિંગ..એસ્ટોનિયાની યુનિવર્સિટી ઓફ ટાર્ટુમાં, ડૉ. રાઉલ વિસેન્ટે 87 વર્ષીય વ્યક્તિનું મગજ રેકોર્ડ કર્યું. આ વૃદ્ધ લોકો એપિલેપ્સીથી પીડાતા હતા. તેના મગજની હિલચાલ રેકોર્ડ કરવા માટે, ડૉ. રોલે ઇલેક્ટ્રોએન્સફાલોગ્રાફી (EEG)નો આશરો લીધો. EEG મશીન વડે વૃદ્ધોના મગજનું સતત મોનિટરિંગ કરવામાં આવ્યું હતું.
દુર્ભાગ્ય એ હતું કે વૃદ્ધ બચી ન શક્યા. પરંતુ એપીલેપ્સીના કારણે બાદમાં તેમને હાર્ટ એટેક આવ્યો અને તેમનું અવસાન થયું. પરંતુ મૃત્યુ પહેલા તેના મગજની તમામ ગતિવિધિઓ EEG મશીનમાં રેકોર્ડ કરવામાં આવી હતી. જ્યારે ડૉ. રાઉલ વિસેન્ટે અને તેમની ટીમે વૃદ્ધોમાં મગજની પ્રવૃત્તિના રેકોર્ડિંગ જોયા, ત્યારે તેઓ આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. કારણ કે આવું પહેલીવાર બન્યું છે કે મૃત્યુ પામેલા માનવીના મગજની હિલચાલ રેકોર્ડ કરવામાં આવી છે. આ રેકોર્ડિંગનો વિગતવાર અભ્યાસ ફ્રન્ટિયર્સ ઑફ એજિંગ ન્યુરોસાયન્સમાં પ્રકાશિત થયો છે.
આ અભ્યાસમાં સામેલ યુનિવર્સિટી ઓફ લુઈવિલેના ન્યુરોસર્જન ડો. અજમલ જેમારે જણાવ્યું કે અમે મૃત્યુના સમયની 900 સેકન્ડ EEG મશીનમાં રેકોર્ડ કરી છે. એટલે કે લગભગ 15 મિનિટ. પરંતુ અમારું આખું ધ્યાન મૃત્યુ પહેલાની 30 સેકન્ડ અને તેના પછીની 30 સેકન્ડ પર જ હતું. અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે જ્યાં સુધી હૃદય ચાલુ રહે છે ત્યાં સુધી વૃદ્ધોના મગજમાં તરંગો દોડતા રહે છે. આ તરંગો એ વૃદ્ધોના જ્ઞાનાત્મક કાર્યોને સક્રિય રાખતા હતા.
આમાંના કેટલાક તરંગો એવા પણ હતા કે જે જીવંત માનવી ઊંઘતી વખતે સપના જોતા ઉત્પન્ન કરે છે. એટલે કે તે તેની જૂની યાદોમાં ખોવાઈ જાય છે. જૂની માહિતી ભેગી કરે છે અને એકસાથે જોવાનો અને વિચારવાનો પ્રયત્ન કરે છે. આ ભાગ વૈજ્ઞાનિકો માટે આશ્ચર્યજનક હતો. કારણ કે આ પછી તરત જ હૃદય, શરીર અને મન બધું જ શાંત થઈ જાય છે. શરીરમાં અમુક પ્રકારની જૈવિક અથવા રાસાયણિક પ્રક્રિયા અટકી જાય છે, જે જીવંત મનુષ્યમાં થાય છે.
ડો. અજમલે કહ્યું કે અમારા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ વડીલો મૃત્યુ પહેલા તેમની ભૂતકાળની ઘટનાઓને યાદ કરી રહ્યા હતા. કારણ કે તે સમયે તેના મનના તરંગો ખૂબ પ્રબળ હતા. મૃત્યુ પહેલાં જ તેણે તીવ્રતાની તમામ હદો વટાવી દીધી હતી. પરંતુ જેમ જેમ મૃત્યુ નજીક આવે છે તેમ તેમ તે ધીમું થવા લાગે છે અને આખરે EEG મશીન પર માત્ર એક સીધી રેખા દેખાય છે.
આ અભ્યાસથી માનવ મગજ, તેના જીવનના અંતની પ્રક્રિયા અને તે સમયે થતી માનસિક પ્રવૃત્તિઓની સમજમાં વધારો થયો છે. EEG મશીનના રેકોર્ડિંગ્સે ડૉ. રાઉલ વિસેન્ટ અને ડૉ. અજમલ જેમરને આશ્ચર્યચકિત કર્યા છે. પરંતુ બંનેએ કહ્યું કે આમાં એક ફાયદો છે. એટલે કે, આપણે જાણી શકીએ છીએ કે મૃત્યુ પહેલા માનવ શરીરનો કયો ભાગ જીવિત રહેશે અને કેટલા સમય પછી તે દાન કરવા યોગ્ય છે.
ડો.અજમલે કહ્યું કે આ અભ્યાસ માત્ર એક જ માનવીના મગજ પર કરવામાં આવ્યો છે. તો તેની પણ મર્યાદા હોય છે. કારણ કે અમે એપિલેપ્સીથી પીડિત વૃદ્ધોના સ્વાસ્થ્ય પર નજર રાખતા હતા. આ સમય દરમિયાન અમને એક નવી માહિતી મળી. પરંતુ ઉંદરો પર સમાન અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં હાર્ટ એટેક આવતા પહેલા અને પછી ઉંદરના મગજના તરંગોમાં કેટલો ફેરફાર થાય છે તે જાણવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો.
ડો.રોલે જણાવ્યું હતું કે મૃત્યુ સમયે જૂની યાદો યાદ કરવાની ઘટના ઘણા જીવોમાં જોવા મળે છે. પરંતુ જો માનવ મગજનો વધુ અભ્યાસ કરવો હોય તો વધુ સંશોધનની જરૂર પડશે. કદાચ, મૃત્યુ પામનાર વ્યક્તિને તેના જૂના લોકો, યાદો, ઘટનાઓ બતાવવામાં આવે, તો જનાર વ્યક્તિ ખુશીથી મૃત્યુને ભેટી શકે છે. શાંતિથી મરી શકે છે. તેણે તેના મનને આટલું તાણ કરવાની જરૂર ના રહેત.
તમારા મોબાઈલ પર તમામ પ્રકારના લેટેસ્ટ ન્યૂઝના અપડેટ્સ મેળવવા માટે નીચે અપેલા બટન પર ક્લિક કરીને અમારા વોટ્સેપ ગ્રુપમાં જોડાવ.
Join WhatsApp