હિન્દુ ધર્મમાં ઋષિ પંચમીના દિવસે દાન કરવું એ પુણ્યનું કાર્ય છે. દાન કરવાથી માત્ર વ્યક્તિ જ નહીં પરંતુ સમાજને પણ ફાયદો થાય છે. તેથી, આપણે ઋષિ પંચમીના દિવસે દાન કરવું જોઈએ હિન્દુ ધર્મમાં, ઋષિ પંચમીનો તહેવાર સાત ઋષિઓને સમર્પિત માનવામાં આવે છે. આ દિવસે સાત ઋષિઓની પૂજા અને દાન કરવાથી તેમના આશીર્વાદ મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ઋષિ પંચમીના દિવસે પૂજા પછી દાન કરવાથી પિતૃ દોષમાંથી મુક્તિ મળે છે અને જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે. ઋષિ પંચમીનો તહેવાર ભારતીય સંસ્કૃતિનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ દિવસે સાત ઋષિઓની પૂજા અને દાન કરવાથી વ્યક્તિને અનેક લાભ મળે છે.
ઋષિ પંચમીના દિવસે સાત ઋષિ કશ્યપ, અત્રિ, ભારદ્વાજ, વશિષ્ઠ, ગૌતમ, જમદગ્નિ અને વિશ્વામિત્રની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ સાત ઋષિઓને બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશના અંશ માનવામાં આવે છે. તેઓ વેદ અને ધાર્મિક ગ્રંથોના લેખક છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ બધી પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ તમામ પ્રકારના પાપોમાંથી મુક્તિ મેળવે છે અને જીવનમાં સુખ અને શાંતિ લાવે છે.
પંચાંગ અનુસાર, આ વર્ષે ભાદ્રપદ મહિનાની શુક્લ પક્ષની પંચમી તિથિ 7 સપ્ટેમ્બરે સાંજે 05.37 વાગ્યે શરૂ થશે અને 8 સપ્ટેમ્બરે સાંજે 07.58 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. તેથી, ઉદયતિથિ અનુસાર, ઋષિ પંચમીનું વ્રત 8 સપ્ટેમ્બરે જ રાખવામાં આવશે.
વસ્ત્રઃ- ગરીબોને વસ્ત્રોનું દાન કરવાથી ભગવાન વિષ્ણુની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ભોજનઃ- ભોજનનું દાન કરવાથી દેવી લક્ષ્મીની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ધાબળો: આવનારી શિયાળાની ઋતુમાં ગરીબોને ધાબળાનું દાન કરવાથી ભગવાન બ્રહ્માના આશીર્વાદ મળે છે.
ફળઃ- ફળોનું દાન કરવાથી તમામ દેવતાઓની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે.
ગંગા જળઃ ગંગા જળનું દાન કરવાથી મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.
પુસ્તકો: પુસ્તકોનું દાન જ્ઞાન મેળવવામાં મદદ કરે છે.
ધન: ધનનું દાન કરવાથી ધન પ્રાપ્ત થાય છે.
દાન કરવાની સાચી રીત
ઋષિ પંચમીના દિવસે દાન કરતી વખતે મનમાં કોઈપણ પ્રકારનો લોભ કે દેખાડો ન હોવો જોઈએ.
ઋષિ પંચમી પર દાન હંમેશા જરૂરિયાતમંદ લોકોને જ આપવું જોઈએ.
દાન કરતી વખતે તમને એવી લાગણી હોવી જોઈએ કે તમે કોઈને મદદ કરી રહ્યા છો.
દાન કરતી વખતે ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાયનો જાપ કરો. આ મંત્ર દાનના ફળમાં વધારો કરે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે ઋષિ પંચમીના દિવસે દાન કરવાથી જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે. ઉંમર અને સ્વાસ્થ્ય વધે છે. આ સિવાય પિતૃ દોષથી પણ રાહત મળે છે. ઋષિ પંચમીના દિવસે સાત ઋષિઓની સોનાની મૂર્તિઓ બનાવીને યોગ્ય બ્રાહ્મણને દાન કરવાથી અનંત પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. સપ્તર્ષિઓના આશીર્વાદથી લોકોને કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યાનો સામનો કરવો પડતો નથી અને પરિવારમાં સુખ-શાંતિ રહે છે.