એક તરફ, જ્યારે અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ટેરિફ બોમ્બ ફોડતા મોટા-મોટા દાવા કરતા વિશ્વના તમામ દેશોને ધમકી આપી રહ્યા છે, ત્યારે બીજી તરફ, વૈશ્વિક રેટિંગ એજન્સી મૂડીઝે તેમને મોટો ઝટકો આપ્યો છે. તેના તાજેતરના અહેવાલમાં મૂડીઝે ચેતવણી આપી છે કે અમેરિકા ગંભીર મંદીની કગાર પર પહોંચી ગયું છે અને અમેરિકાના અર્થતંત્રનો એક તૃતીયાંશ ભાગ પહેલાથી જ સંકટનો સામનો કરી રહ્યો છે. આ ચેતવણી માત્ર ટ્રમ્પ માટે જ નહીં, પરંતુ અમેરિકા માટે પણ ખરાબ સમાચાર છે.
મૂડીઝ એનાલિટિક્સના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી માર્ક જાંડીએ અમેરિકન અર્થતંત્ર માટે અત્યાર સુધીની સૌથી ગંભીર મંદીની ચેતવણી આપી છે. તેમનું કહેવું છે કે, રાષ્ટ્રીય આંકડા ભલે સારા દેખાતા હોય, પ્રાદેશિક અને નોકરી સંબંધિત આંકડા ઊંડી નબળાઈ દર્શાવી રહ્યા છે. આ ચેતવણી સરકારના મૂલ્યાંકનથી સંપૂર્ણપણે વિપરીત છે. જાંડીના મતે, અમેરિકાના GDPનો લગભગ એક તૃતીયાંશ ભાગ તે રાજ્યોમાંથી આવે છે, જે અથવા તો પહેલાથી જ મંદીમાં છે અથવા તેની ખૂબ નજીક છે.
ઉત્તર-પૂર્વ, મધ્ય-પશ્ચિમ અને વોશિંગ્ટન ડીસી પ્રદેશો સૌથી વધુ પ્રભાવિત છે, જ્યાં સરકારી નોકરીઓમાં કાપ મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. આ વર્ષે જાન્યુઆરીથી મે સુધીમાં વોશિંગ્ટન ડીસીમાં 22,100 સરકારી નોકરીઓ ખતમ કરી દેવામાં આવી છે. ટ્રમ્પના શપથ ગ્રહણ બાદ આ કાપ શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો. બીજો એક તૃતીયાંશ હિસ્સો સ્થિર છે, જ્યારે બાકીનો એક તૃતીયાંશ વધી રહ્યો છે.
જાંડીનું કહેવું છે કે દક્ષિણ રાજ્યો આગળ વધી રહ્યા છે, પરંતુ ગતિ ધીમી પડી રહી છે. જાંડીએ અમેરિકાના 22 રાજ્યોને મંદી અથવા મંદીના જોખમની શ્રેણીમાં મૂક્યા છે. સ્થિર પરંતુ નબળા રાજ્યોની શ્રેણીમાં 13 રાજ્યો છે. જાંડીના મતે, ગયા મહિને અમેરિકામાં માત્ર 73,000 નવી નોકરીઓનું સર્જન થયું હતું, જે અપેક્ષા કરતા ઘણું ઓછું છે. મે અને જૂનના આંકડા પણ સંશોધિત કરેલા છે, જેના કારણે 3 મહિનાની સરેરાશ રોજગાર વૃદ્ધિ માત્ર 35,000 થઈ ગઈ છે. 400 ઉદ્યોગોમાંથી અડધાથી વધુ નોકરીઓ ગુમાવી રહ્યા છે, જે ઇતિહાસમાં મંદીની નિશાની રહી છે.
વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા હોવાને કારણે અમેરિકામાં મંદીની અસર વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર પણ જોવા મળશે. વિશ્વભરના શેરબજારોમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં વિક્ષેપને કારણે વૈશ્વિક વેપાર વધુ નબળો પડી શકે છે. બીજી તરફ, વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં ઝડપથી વિકાસ પામી રહેલો ભારત પણ અમેરિકાની મંદીની અસરમાં આવશે. ભારતના મુખ્ય નિકાસ ક્ષેત્રો, જેમ કે માહિતી ટેકનોલોજી, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને કાપડ, અમેરિકન બજાર પર ભારે નિર્ભર છે. અમેરિકામાં માગ ઘટવાથી આ ક્ષેત્રોમાં નિકાસ ઘટી શકે છે, જે ભારતીય કંપનીઓની આવકને અસર કરશે. આ ઉપરાંત, વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં વિક્ષેપો ભારતીય નિકાસકારો માટે પડકારો વધારી શકે છે. ભારતના આર્થિક વિકાસ પર પણ સીધા વિદેશી રોકાણમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના વહીવટીતંત્ર દ્વારા અન્ય દેશો સામે લાદવામાં આવેલા ભારે ટેરિફની પ્રતિકૂળ અસરો અમેરિકન મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર પર દેખાવા લાગી છે. ઓગસ્ટમાં, અમેરિકન મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરમાં સતત છઠ્ઠા મહિને ઘટાડો થયો. કારખાનાઓને ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રની આયાત જકાતનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. કેટલાક ઉદ્યોગપતિઓએ વર્તમાન પરિસ્થિતિને મહામંદી કરતા પણ ખરાબ ગણાવી છે. મંગળવારે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર સપ્લાય મેનેજમેન્ટ (ISM) દ્વારા જાહેર કરાયેલા સર્વે રિપોર્ટ અનુસાર, કેટલાક ઉત્પાદકોએ ફરિયાદ કરી છે કે ઊંચી આયાત જકાતને કારણે અમેરિકામાં માલનું ઉત્પાદન કરવું મુશ્કેલ બની રહ્યું છે. સેન્ટેન્ડર US કેપિટલ માર્કેટ્સના મુખ્ય અમેરિકન અર્થશાસ્ત્રી સ્ટીફન સ્ટેનલીએ જણાવ્યું હતું કે, હું વ્યાપક અર્થતંત્ર અને ખાસ કરીને મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરને ટેરિફ અનિશ્ચિતતા સમાપ્ત થાય ત્યાં સુધી સ્થિર સ્થિતિમાં જોઉં છું.
ISMએ જણાવ્યું હતું કે તેનો મેન્યુફેક્ચરિંગ PMI જુલાઈમાં 48.0 થી વધીને ગયા મહિને 48.7 થયો હતો. ૫૦ થી નીચેનો PMI રીડિંગ ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં સંકોચન દર્શાવે છે, જે અર્થતંત્રમાં 10.2 ટકા ફાળો આપે છે. અર્થશાસ્ત્રીઓએ અનુમાન લગાવ્યું કે, PMI વધીને 49.0 થશે. જે 10 ઉદ્યોગોમાં ઘટાડો નોંધાયો છે તેમાં કાગળના ઉત્પાદનો, મશીનરી, ઇલેક્ટ્રિકલ ઉપકરણો, ઉપકરણ અને પાર્ટસ, તેમજ કમ્પ્યુટર અને ઇલેક્ટ્રોનિક ઉત્પાદનોનો સમાવેશ થાય છે.