ISRO વર્ષના અંત સુધીમાં કરી શકે છે આ મોટું કારનામું, જાણો અંતરિક્ષ માટે કેમ મહત્વનું છે

આ મિશન ISRO માટે એક મોટા પ્રયોગનો એક ભાગ છે, જે અવકાશમાં બે અલગ-અલગ અવકાશયાનને જોડવાની ટેક્નોલોજી પર આધારિત છે. આ ટેક્નોલોજી સ્પેસ સ્ટેશન અને ચંદ્રયાન-4 મિશનના નિર્માણ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ISROના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, SPADEX મિશન 30 ડિસેમ્બર 2024ના રોજ શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ થઈ શકે છે.ભારતના સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO)ની નવી ફ્લાઈટ શરૂ થવા માટે તૈયાર છે. માત્ર આ ફ્લાઇટ જ ભારતીય સ્પેસ પ્રોગ્રામનું ભવિષ્ય નક્કી કરી શકે છે. આ મિશનનું નામ છે SPADEX (સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરીમેન્ટ), અને આ મિશન ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશન (BAS) અને ચંદ્રયાન-4 મિશન જેવા મહત્વપૂર્ણ અવકાશ મિશનની સફળતાનો આધાર બનશે. આ મિશનની સફળતા ઈસરોના ભાવિ સ્પેસ મિશન માટે ટર્નિંગ પોઈન્ટ સાબિત થઈ શકે છે.

SPADEX મિશન ISRO માટે એક મોટા પ્રયોગનો એક ભાગ છે, જે અવકાશમાં બે અલગ-અલગ અવકાશયાનને જોડવાની ટેક્નોલોજી પર આધારિત છે. આ ટેક્નોલોજી સ્પેસ સ્ટેશન અને ચંદ્રયાન-4 મિશનના નિર્માણ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ISROના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, SPADEX મિશન 30 ડિસેમ્બર 2024ના રોજ શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ થઈ શકે છે. પ્રક્ષેપણ માટે PSLV-C60 રોકેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ મિશન ISRO માટે મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે આ ટેક્નોલોજી ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનની ભાવિ સ્થિરતા અને ચંદ્રયાન-4ની સફળતામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.

SPADEX મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ અવકાશમાં બે અવકાશયાનને એકસાથે જોડવાની પ્રક્રિયાનું પરીક્ષણ કરવાનો છે. આ મિશન હેઠળ એક જ રોકેટમાં બે અલગ-અલગ ઉપગ્રહોને અવકાશમાં મોકલવામાં આવશે. આ ઉપગ્રહોને અલગ-અલગ ભ્રમણકક્ષામાં પ્રક્ષેપિત કરવામાં આવશે અને ત્યારબાદ બંનેને એક સાથે જોડવાના પ્રયાસો કરવામાં આવશે. આ પ્રક્રિયાને "ડોકિંગ" કહેવામાં આવે છે, જેમાં એક અવકાશયાન અવકાશમાં બીજા સાથે પકડે છે અને તેમને એક એકમ તરીકે જોડે છે.

ચંદ્રયાન-4 મિશન માટે જરૂરી છે

SPADEX મિશનમાંથી મેળવેલ ટેક્નોલોજી ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશન (BAS) ના નિર્માણ તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું હશે. હાલમાં ISRO ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનના નિર્માણ તરફ કામ કરી રહ્યું છે. SPADEX ની સફળતા આ દિશામાં એક સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થઈ શકે છે. આ સિવાય ચંદ્રયાન-4 મિશનમાં પણ આ ડોકિંગ ટેક્નોલોજીની જરૂર પડશે, જેનાથી મિશનની સફળતાની શક્યતાઓ વધી જશે. ડૉ. એસ. સોમનાથે ઓક્ટોબરમાં માહિતી આપી હતી કે SPADEX મિશન ડિસેમ્બરમાં થવાની સંભાવના છે, જે ચંદ્રયાન-4 માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે.

SPADEX મિશનની સફળતા માટે ઈસરોએ સંપૂર્ણ તૈયારી કરી લીધી છે. હાલમાં, મિશનના ઉપગ્રહોનું એકીકરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે, જે એક મહિનામાં તૈયાર થઈ જશે. આ પછી, તેમનું પરીક્ષણ કરવામાં આવશે અને સિમ્યુલેશન દ્વારા ડોકીંગ પ્રક્રિયાની તૈયારીઓ કરવામાં આવશે. આ માટે, પરીક્ષણ અને પરીક્ષણ સંબંધિત કાર્ય ચોક્કસ સમયે કરવામાં આવશે, જેથી મિશન દરમિયાન કોઈ ભૂલ ન થાય. આ મિશન ISRO માટે ઘણા નવા અનુભવોનો ભાગ હશે અને ભારતને અવકાશ ક્ષેત્રમાં નવી ઓળખ અપાવવામાં મદદ કરશે.

SPADEX અને ભાવિ મિશન

SPADEX મિશનની સફળતા ભારતીય અવકાશ કાર્યક્રમની દિશા નક્કી કરી શકે છે. આ મિશન ISROને અવકાશમાં વધુ ઊંચા સ્તરે પહોંચવામાં સક્ષમ બનાવશે. આ પછી ભારતીય સ્પેસ સ્ટેશનના નિર્માણ અને ચંદ્રયાન-4 જેવા મિશનને વધુ મજબૂતી મળશે. આ ટેક્નોલોજીની મદદથી ISRO તેના સ્પેસ મિશનની ક્ષમતાઓને વધુ વધારી શકે છે, જેમાં ભારતનો સમાવેશ વિશ્વના અગ્રણી અવકાશ દેશોમાં થઈ શકે છે, તે માત્ર એક ટેકનિકલ પરીક્ષણ નથી, પરંતુ તે ભવિષ્યની અવકાશ માટેની તૈયારી પણ છે એક નક્કર પાયો પણ રચી શકાય છે.